Ziektesymptomen die met het blote oog zichtbaar zijn, laten over het algemeen goed zien met welke ziekte men te maken heeft. Zo zijn bijvoorbeeld zweren en ontstekingen veelal te wijten aan bacteriële infecties, tollende vissen hebben een neurologische afwijking en het schuren langs planten en stenen duidt op een parasitaire besmetting.
Voor veel visziekten zijn de symptomen echter verwarrend. Zo is buikwaterzucht een algemene term voor oedemen. De oorzaak van oedeem kan echter heel divers zijn; van lever- en nierproblemen, infectie, virusinfecties tot huidbeschadiging. Buikwaterzucht kan dus zowel infectueuze als niet-infectueuze oorzaken hebben.
Onder normale omstandigheden vertonen regenboogvissen normaal gedrag. Als aquariumhouder dient u normaal gedrag te herkennen bij uw vissen. Indien de vissen echter van gedrag veranderen, zoals het stoppen met eten, zwemmen aan het oppervlakte, schuren of apathie, dan dient u na te gaan wat de oorzaak is. De oorzaak van het afwijkende gedrag dan dus zeer divers zijn: van stress door verslechterde omstandigheden in het aquarium tot specifieke ziektesymptomen.
Een aantal voorbeelden van bekende symptomen
Vreemd zwemgedrag
De vis zwemt nauwelijks en blijft op een plek in het aquarium, vaak trillend of schokkend. Schuin zwemmend met de mond aan het wateroppervlakte. Neurotisch zwemgedrag waarbij continu heen en weer gezwommen wordt langs de voorruit. Lange tijd op de bodem gaan liggen.
Agressie
Aanhoudend vijandig of gewelddadig gedrag naar andere vissen. Territoriale vissen of kwekende vissen vertonen natuurlijk vijandig gedrag maar dit gedrag is erger of juist minder aanwezig als de vis ziek is of gestrest.
Kleurverandering
Kleurverandering die niet te wijten is aan leeftijd, baltsgedrag of paargedrag. Dit kan zich uiten in donkere vissen, bleke vissen, minder intense kleuren over het gehele lijf.
Niet meer eten
Vissen stoppen vaak met eten als een ziekte in een al wat gevorderd stadium is.
Schuren
Zo nu en dan zwemt een individuele vis naar de bodem en schiet vervolgens snel vooruit, terwijl hij op zijn zij draait en langs de bodem of een steen schuurt. Normaal gesproken betekent dit een parasitaire plaag. Parasitaire plagen zijn ziekten en het schuren is een reactie daarop om de parasieten van de huid af te schuren. De aangedane vis schuurt veelvuldig langs bodem- en/of plantmateriaal. Een andere oorzaak voor schuurgedrag kan een slechte waterkwaliteit zijn.
Luchthappen
snel ademhalen en happen naar lucht aan het wateroppervlak.
De meeste symptomen zijn echter moeilijk vast te stellen met een snelle blik op de vissen in het aquarium en de diagnose hangt in grote mate af van de kennis en kunde van de observator. Alleen een kenner is in staat kleurveranderingen te zien die afwijkend zijn van normale kleurveranderingen. Dit geldt vanzelfsprekend ook voor (zwem)gedrag. Veel afwijkingen zijn subtiel en vragen een ervaren oog!
Bron: Home of the Rainbowfish
Vertaling: Marco van den Boogert
Mijn dwerg regenboogzalm is heel dik wat is er aan de hand?
Dat kan meerdere oorzaken hebben en is moeilijk te achterhalen. Mogelijk is de vis verstopt waardoor ontlasting er niet uit kan. Een andere mogelijkheid is buikwaterzucht, dan staan de schubben vaak ook wijd uit elkaar, net als een dennenappel. Dat wordt vaak veroorzaakt door slechte waterkwaliteit.